Termostatyczne zawory mieszające przeznaczone są głównie do regulacji temperatury wody użytkowej dostarczanej do baterii umywalkowych, prysznicowych i innych. Ich stosowanie zwiększa bezpieczeństwo użytkowania instalacji, gdyż zawory zaprojektowane są do utrzymywania stałej temperatury wody na wyjściu nawet w sytuacji szybkich zmian temperatury lub ciśnienia na przyłączach dolotowych. Inną funkcją termostatycznych zaworów mieszających jest regulacja temperatury medium w instalacjach ogrzewania podłogowego, gdzie mogą zastąpić rozbudowane układy regulacyjne.
Zawory stosowane w instalacji wody użytkowej wyposażone powinny być w funkcję „bez oparzeń”, która zabezpiecza użytkowników przed poparzeniami gorącą wodą w sytuacji, gdy dojdzie do awarii w instalacji wody zimnej (wodociągowej), kiedy dostępna będzie jedynie podgrzana woda z zasobnika. Dzięki zastosowaniu termostatycznych zaworów mieszających można również bezpiecznie przeprowadzać przegrzew wody w zasobniku wody użytkowej, bez obaw, że medium o wysokim parametrze (powyżej 70°C) zostanie doprowadzone do kranów. Termostatyczne zawory mieszające idealnie sprawdzają się też w instalacjach z odnawialnymi źródłami energii, np. kolektorami słonecznymi. Tam również woda w słoneczne dni potrafi osiągać temperatury przekraczające nawet 90°C. Mając w instalacji odpowiednią armaturę nie musimy martwić się o bezpieczeństwo swoje oraz innych użytkowników.
Termostatyczne zawory mieszające w zależności od potrzeb i rozległości instalacji mogą być montowane w bezpośredniej bliskości odbiorników (kranów) lub od razu na wyjściu z zasobnika ciepłej wody. Wybór odpowiedniego zaworu będzie więc przede wszystkim uwarunkowany wielkością instalacji oraz przepływem jaki musi obsłużyć. Drugim istotnym parametrem jest zakres temperatury możliwy do uzyskania na wyjściu z zaworu. Najbardziej popularne zakresy to 35÷60°C oraz 20÷43°C. Zakres wyższy zalecany jest właśnie do instalacji wody użytkowej. Zawory z niższym zakresem idealnie nadają się do zastosowania w instalacjach ogrzewania podłogowego i nie tylko.
Termostatyczne zawory mieszające mogą być montowane zarówno do nowych, jak i istniejących instalacji. Montaż w systemach z różnym układem rur możliwy jest dzięki dostępności zaworów z mieszaniem bocznym lub dolnym. Zalecane jest wyposażenie zaworów mieszających w zawory zwrotne oraz umieszczenie odpowiednich filtrów w instalacji. Zawory zwrotne mogą być zintegrowane w śrubunkach przeznaczonych do montażu zaworów termostatycznych. Takie rozwiązanie gwarantuje wygodę oraz ułatwia późniejszą ewentualną konserwację lub wymianę armatury. Funkcją zaworów zwrotnych jest niedopuszczenie do grawitacyjnego przepływu wody od górnego przyłącza zasobnika, przez zawór i bajpas, do dolnego przyłącza zasobnika w sytuacji, gdy woda nie jest pobierana. Skutkowało by to mieszaniem wody w zasobniku, co niekorzystnie wpływa na rozkład temperatury w jego wnętrzu. Zawory zwrotne wręcz są wymagane jeśli nie stosujemy przy zasobniku tzw. „pułapki cieplnej” (patrz rys. z pułapką).
Jeśli zawór zamontowany ma być w małej instalacji domku jednorodzinnego wybierać należy spośród zaworów o współczynniku kvs pomiędzy 1,6 a 2,5 m3/h. Takie zawory wystarczają do zaopatrzenia w ciepłą wodę od 2 do 5 punktów czerpalnych w domu. Zamontowane mogą być na wyjściu wody z zasobnika lub bliżej odbiorników. W instalacji może się znaleźć kilka zaworów termostatycznych, jeśli zachodzi taka potrzeba.
W przypadku konieczności zaopatrywania w ciepłą wodę większej ilości punktów czerpalnych stosować można zawory o współczynniku kvs 3,2 lub nawet 4,2 m3/h. Za tymi zaworami możemy podłączyć nawet 8 punktów. Należy jednak wziąć pod uwagę, że jeśli planujemy taki zawór umieścić bezpośrednio przed bateriami, trzeba mu zapewnić odpowiedni przepływ do poprawnej pracy. Zalecane jest, żeby co najmniej 2-3 punkty pobierały wodę z zaworu jednocześnie. Wtedy możemy być pewni, że zawór będzie działał poprawnie. Większe zawory mogą też być stosowane do rozległych instalacji ogrzewania podłogowego. Należy pamiętać, że montaż pompy obiegowej za zaworem mieszającym w takiej instalacji jest wymagany do poprawnej pracy instalacji.
Dobrą praktyką w budynkach wielorodzinnych lub budynkach użyteczności publicznej jest stosowanie kilku zaworów mieszających w instalacji. Pierwszy, o dużym przepływie (3,2 lub 4,2 m3/h), umieszczony bezpośrednio przy zbiorniku ciepłej wody oraz mniejsze zawory przed zespołem baterii. Zawór o większym kvs wstępnie miesza wodę i obniża jej temperaturę, a zawory przed punktami doprowadzają jej temperaturę do żądanego poziomu. Mniejsze różnice temperatur pomiędzy wartością ustawioną na zaworze a gorącą wodą dopływającą do zaworu wpływają na zwiększenie dokładności regulacji, a przede wszystkim wydłużenie żywotności elementu termostatycznego w zaworze. Należy jedynie pamiętać, aby montując zawory przy zbiornikach na ciepłą wodę stosować tzw. „pułapki cieplne”, które zatrzymują gorącą wodę z zasobniku. Zawór nie jest wtedy ciągle narażony na wpływ wysokiej temperatury wody z zasobnika, która może w znaczący sposób skrócić okres użytkowania zaworu. Dodatkowo, rozgrzany zawór musi w pierwszej kolejności przepuścić trochę zimnej wody, żeby się ochłodzić. Nie ma wtedy żadnych zdolności regulacyjnych, a z odkręconego kranu wypływać będzie przez jakiś czas wyłącznie zimna woda.