Pomiary temperatury
Obowiązkowym wyposażeniem do regulacji instalacji grzewczych i źródeł ciepła są termometry. W zależności od rodzaju badanego medium i miejsca przeznaczenia, wyróżnia się kilka ich rodzajów (np. bimetaliczne, przemysłowe, chemiczne, specjalne itd.). Instalatorzy najczęściej wykorzystują termometry bimetaliczne. Znajdują one zastosowanie do pomiarów temperatury w układach grzewczych, kotłach wszystkich typów, układach wodociągowych, podgrzewaczach wody, systemach ogrzewania słonecznego, instalacjach przesyłu ciepła i wielu innych. Urządzenia pomiarowe powinny być zamontowane w łatwo dostępnym i widocznym miejscu, zabezpieczonym przed działaniem czynników atmosferycznych, w położeniu montażowym określonym dla danego typu termometru. Zakres wartości temperatury mierzonych przez standardowe termometry bimetaliczne wynosi od 0 do 120°C. Możliwe są też szersze zakresy pomiarów.
Jak to działa?
Termometr bimetaliczny BiTh Manometr grzewczy HZ Termomanometr
Zasada działania termometrów bimetalicznych oparta jest na wykorzystaniu zjawiska różnej rozszerzalności termicznej metali. Pomiar temperatury odbywa się za pomocą czujnika bimetalicznego, w formie spirali skręconej z dwóch sprasowanych taśm metali o różnej wartości współczynnika rozszerzalności cieplnej. Termoelementem jest na przykład spirala wykonana z dwóch pasków metalowych: stalowego oraz miedzianego. Jeden koniec taśmy przymocowany jest do mechanizmu, którego obrót powoduje bezpośrednio ruch wskazówki. Drugi koniec taśmy przytwierdzony jest do znajdującej się na końcu tulejki śruby, która, oprócz funkcji kalibracji termometru, jest także elementem przewodzącym ciepło. Pod wpływem wzrostu temperatury taśma wygina się w kierunku metalu o mniejszej rozszerzalności, powodując ruch wskazówki.
Pomiary ciśnienia
Ciśnienie jest drugim z najważniejszych parametrów, który należy stale kontrolować w instalacji grzewczej. Za pomiar odpowiadają niezastąpione manometry. Stosowane są one głównie do mierzenia ciśnienia gazów oraz cieczy (np. wody w instalacjach c.o.) o niskiej lepkości, a także mediów, które nie działają agresywnie na stopy miedzi. Oferta urządzeń u producentów jest bardzo bogata. Na rynku dostępne są różne ich rodzaje w zależności od miejsca zastosowania, np. manometry grzewcze, precyzyjne, przemysłowe, chemiczne, puszkowe, kontaktowe, magnetyczne, specjalne, chłodnicze, membranowe itd. Najpowszechniej wykorzystywanymi przez fachowców (w kotłowniach domowych) są standardowe manometry grzewcze w obudowie metalowej wyposażone w rurkę Bourdona. Zakres standardowo mierzonych wartości ciśnienia wynosi: od 0 do 6 bar lub od 0 do 10 bar.
Jak to działa?
W manometrach grzewczych elementem pomiarowym jest rurka Bourdona o spłaszczonym przekroju poprzecznym, wykonana ze stopu miedzi. Jest ona wygięta w kształcie łuku, otwartym końcem łączy się z wlotem medium, którego ciśnienie jest mierzone. Swobodny koniec rurki jest zaślepiony. Wraz ze wzrostem lub spadkiem mierzonego ciśnienia krzywizna rurki Bourdona zmienia się, a tym samym przemieszczeniu ulega jej swobodny koniec. Za pośrednictwem układu przekładni przemieszczenie swobodnego końca rurki powoduje ruch wskazówki manometru.
Pomiary ciśnienia i temperatury jednym urządzeniem
Jeżeli zachodzi potrzeba odczytu wskazań, zarówno ciśnienia, jak i temperatury badanego medium, z powodzeniem można wykorzystać mierniki 2w1. Jednoczesnym pomiarom służą termomanometry (wskazują temperaturę w stopniach Celsjusza oraz ciśnienie w barach). Znajdują one zastosowanie w prostych instalacjach, których rozmiar powinien być ograniczony do minimum. W zestawie z urządzeniem dostarczany jest zawór montażowy, który umożliwia wymianę termomanometru bez konieczności spuszczania wody z instalacji.