Jednym z kluczowych parametrów wpływających na wydajność pracy instalacji z zaworem mieszającym jest Kvs, czyli współczynnik przepływu. Jakie są konsekwencje jego błędnego określenia i jak prawidłowo go obliczyć?
Kvs – dlaczego jest tak ważny?
Współczynnik Kvs – znajdziemy go w danych technicznych praktycznie każdego zaworu i bezsprzecznie nie możemy tego parametru ignorować. Jego odpowiednie obliczenie nie tylko chroni układ przed ewentualnymi przeciążeniami, ale gwarantuje także jego sprawną pracę.
Parametr ten, doświadczalnie określany przez producentów, wyraża ilość przepływającej substancji w jednostce czasu przy danej różnicy ciśnień. Badanie polega na przepuszczaniu wody przez w pełni otwarty zawór w określonych warunkach, aby wystąpił na nim spadek ciśnienia 1 bar. Głównym powodem, dla którego odpowiednie wyliczenie Kvs jest ważne, jest dokładne dostosowanie rodzaju zaworu do wymagań systemu. Może się bowiem zdarzyć, że zawory o identycznych średnicach będą miały różne współczynniki przepływu.
Zły Kvs – jakie są konsekwencje?
Zbyt mały Kvs może ograniczać przepływ oraz powodować zbyt duże opory i spadki ciśnienia, co prowadzi do strat energii i zmniejszenia wydajności systemu. Taka sytuacja oznacza, że nawet w wypadku posiadanej w zestawie odpowiedniej pompy, urządzenie nie będzie dogrzewało pomieszczeń w stopniu wystarczającym domownikom.
Natomiast zawór o za dużym Kvs skutkuje gorszymi właściwościami regulacyjnymi i dużymi wahaniami temperatury w instalacji. Oznacza to, że zawór nie będzie w stanie osiągnąć pożądanej temperatury – zamiast tego będzie oscylował np. o 3 stopnie powyżej lub poniżej zadanej i nie spełniając swojej roli.
Co warto wiedzieć?
Współczynnik Kvs pozwala obiektywnie porównać zawory różnych producentów – obiektywnie, ponieważ jest wyznaczany w warunkach równych dla wszystkich. Gdyby tego standardu nie było, każdy producent mógłby sobie podawać współczynnik przepływu przy innej stracie ciśnienia na zaworze.
Jak obliczyć prawidłowy Kvs?
Najdokładniej odpowiedni Kvs zaworu mieszającego zostanie dobrany przez projektanta, ale jeżeli nie dysponujemy projektem instalacji, to należy skorzystać z wykresu doboru dla zaworów obrotowych mieszających ARV ProClick (grafika obok).
W pierwszej kolejności należy określić zapotrzebowanie instalacji na ciepło w kW oraz wybrać wartość różnicy temperatur pomiędzy zasilaniem i powrotem, opierając się na tabelach.
Zaznaczając wartość naszego doboru od wartości mocy w kW pionowo, docieramy do linii przecięcia z wartością ΔT. Następnie poziomo przechodzimy do sąsiedniego wykresu, aby określić wartość Kvs zaworu. Należy wybrać najmniejszą wartość Kvs z tych, z którymi przetnie się linia pozioma w zakolorowanym obszarze. Zakolorowane pole określa optymalny spadek ciśnienia na zaworze. W typowych instalacjach powinien się on zawierać w przedziale 3–15 kPa. Wybór modelu o najniższym współczynniku Kvs w obrębie zakolorowanego pola zapewnia prawidłowy spadek ciśnienia na zaworze. Spadek ten jest niezbędny do poprawnej i skutecznej pracy instalacji.
Dla zaworów termostatycznych ATM można posiłkować się uproszczoną tabelą doboru, która pozwala na dobór zaworu do instalacji ogrzewania podłogowego lub ciepłej wody użytkowej.
